مالاریا
چگونه به سلولهای انسانی حمله میکند؟
نقشهبرداری
از نحوه پیشرفت مالاریا در بدن با تکنولوژی برنده نوبل 7تیر-97
دانشمندان ملبورن استرالیا، قدم مهمی به
سمت ساخت یک واکسن جدید برای مالاریا برداشتهاند و برای نخستین بار از یک طرح در
مقیاس اتمی صحبت کردند که نشان میدهد این انگل چگونه به سلولهای انسان حمله میکند.
با استفاده از یک تکنولوژی برنده جایزه نوبل به نامcryo-EM یا
میکروسکوپ الکترونی کرایو، پژوهشگران از نخستین ارتباط بین انگلهای مالاریا
پلاسمودیم vivax و سلولهای قرمز جوان خون، که انگلها برای
آغاز انتشار در بدن به آنها حمله میکنند و تاکنون ناشناخته بودهاند، نقشه
برداری کردهاند.
به گزارش ایسنا، به نقل از
Nature، دانشمندان استرالیایی به سمت ساخت یک واکسن جدید برای مالاریا
روی آوردهاند و برای نخستین بار از یک طرح در مقیاس اتمی پرده برداشتند که نشان
میدهد این انگل چگونه به سلولهای انسان حمله میکند.
با استفاده از تکنولوژی میکروسکوپ
الکترونی کرایو، پژوهشگران برای نخستین بار ارتباط بین انگلهای مالاریا
پلاسمودیم vivax و سلول های قرمز جوان خون، که در آغاز انتشار
انگلها در بدن نقش دارند و تاکنون ناشناخته بودهاند را بررسی کردند.
استادیار وای هونگ تام و دکتر جاکوب
گروسزیک از موسسه Walter and Eliza Hall ملبورن، با همکاری دکتر ریک هوآنگ و
دکتر ژیلهنگ یو در موسسه پزشکی Howard Hughes آمریکا، معمای دستگاه
مولکولی که این انگلها برای چسبیدن به سلولهای قرمز خون به کار میگیرند را حل
کرده اند.
یک مرحله بسیارمهم در چرخه زندگی
مالاریا آغاز علائم کلاسیک مرتبط با بیماری مانند تب، لرز، بی قراری، اسهال و تهوع
است که میتواند هفته ها یا حتی بیشتر به طول انجامد.
در اوایل سال جاری، تیم پژوهشی کشف کرد
که انگلهای P. vivax از گیرندههای ترانسفرین انسان استفاده میکنند
تا به سلولهای قرمز خون دسترسی داشته باشند. این فرآیند اولین بار در مجله
Science منتشر
شد و اکنون، با کمک تکنولوژی انقلابی cryo-EM، این تیم قادر بود بر چالشهای فنی سابق
غلبه کرده تا تعاملات را در یک سطح اتمی به تصویر بکشند.
تام توضیح داد: «ما از فرآیند تعامل
انگل با گیرنده ترانسفرین انسان، تا سطح اتمی، نقشه برداری کرده ایم. این امر باعث
بالابردن سطح دانش ما و انتقال پژوهش به مرحله بعدی که شامل ساخت داروها و واکسنهای
جدید مبارزه با مالاریا می شود. Cryo-EM به واقع درها را برای
پژوهشگران باز میکند تا راه حلی برای ساختارهایی که سابقا بسیار بزرگ یا پیچیده بودند،
به تصویر درآورند.»
P. vivax شایعترین انگل
مالاریا در جهان و علت عمده مالاریا در اکثریت عمده کشورهای خارج از آفریقا، است.
به علت گرایش این عامل به پنهان شدن از سیستم ایمنی در کبد یک انسان، این انگل،
رتبه اول را به عنوان مسئول عفونتهای عود کننده مالاریا دارد.
این گروه پژوهشی با راهنمایی نقشه سه
بعدی توانستند جزئیات دقیقی از تعاملات انگل میزبان بدست آورده و آسیبپذیرترین
نقاط آن را شناسایی کنند.
وی افزود: «انگلهای
P. vivax بسیار
متنوعاند و همین تنوع، برای ساخت واکسن چالش برانگیز است. اکنون ما دستگاهی
مولکولی را شناسایی کردهایم که میتواند بهترین هدف برای واکسن موثر ضدمالاریا در
برابر گستردهترین طیف انگلهای P. vivax باشد.»
تیم پژوهشی اکنون قادر است درمانهای
جدیدی را طراحی کند که به طور ویژه دستگاه تهاجمی این انگل را هدف قرار داده، در
آن اختلال ایجاد کرده و فرآیند ربودن سلولهای قرمز خون توسط انگل های مالاریا را
مختل میسازد.