آغاز سقوط قیمتها در بازار خودرو
از بازار خبر
میرسد که پژو ۲۰۰۸ چیزی حدود ۲۰ میلیون تومان ارزان شده و در حال حاضر میتوان با
۱۹۰ میلیون تومان نسبت به خرید آن اقدام کرد. همچنین مزدا۳ نیز که قیمت آن به بالای ۲۰۰ میلیون تومان رسیده، با توجه به کاهش قیمت ۱۰ میلیون تومانی اش، هم اکنون ۱۹۵ میلیون تومان خرید و فروش میشود در شرایطی که بازار خودرو
ایران هفته گذشته رابا صعود شدید قیمتی پشت سر گذاشت، این هفته بهدلیل تداوم کاهش
تقاضا،کمی حباب آن تخلیه شد. به گزارش دنیای اقتصاد، چند هفتهای میشود که بازار
خودرو کشور در مسیر افزایش قیمت قرار گرفته است، به خصوص پس از اعلام دونالد ترامپ
رئیسجمهوری ایالاتمتحده آمریکا مبنیبر خروج این کشور از برجام. در این مدت
البته کاهش عرضه خودرو به بازار نیز مزید بر علت شد تا نمودار قیمتها به شدت صعود
کرده و بازار خودرو به نوعی با حباب قیمتی مواجه شود. افزایش قیمتها در شرایطی رخ
داد که تقاضای چندانی در بازار خودرو وجود نداشت و در واقع رکودی توام با تورم
گریبان این بازار را گرفت. در چنین شرایطی، مشتریان بر سر دوراهی خریدن و نخریدن
مانده و سردرگم شدند، چه آنکه از یک سو بیم افزایش قیمت بیشتر را داشتند و از سوی
دیگر نیز با ریسک کاهش قیمت مواجه بودند. بنابر گفته فعالان بازار، قیمتهای نجومی
خودرو طی چند هفته گذشته، عملا بسیاری از مشتریان را از بازار فراری داد و کمتر
کسی حاضر شد در این شرایط اقدام به خرید کند. حالا اما اخبار رسیده از بازار حکایت
از تخلیه بخشی از حباب بازار خودرو را دارد و به نظر میرسد این روند طی روزهای آتی
ادامه داشته باشد. این امیدواری به کاهش بیشتر قیمتها از دو جهت است؛ اول اینکه
کاهش تقاضا تداوم دارد و این موضوع میتواند به نوبه خود سبب کاهش قیمتها شود.
نکته دوم نیز این است که طی روزهای آتی به احتمال فراوان با افزایش عرضه مواجه
خواهیم بود و این موضوع در کنار تداوم کاهش تقاضا، میتواند به تخلیه هرچه بیشتر
حباب قیمت کمک کند. در این شرایط البته انتظار بازگشت قیمتها به مثلا دو ماه پیش،
به نظر بیهوده میرسد و بعید است تا این حد کاهش قیمت در بازار رخ بدهد. اما سری
به بازار خودرو بزنیم و ببینیم اوضاع قیمتها در آن به چه شکل است و چه افت و خیزی
گریبان محصولات داخلی را گرفته است. بنابه گفته فعالان بازار، ساندرو استپ وی،
خودرو پر خبر داخلی در این چند هفته، کاهش قیمتی حدودا ۷ میلیون تومانی را تجربه کرده و در حال حاضر ۸۵ میلیون تومان قیمت دارد. این محصول طی هفته گذشته از مرز ۹۰ میلیون تومان هم گذشت و رکوردی عجیب را از خود به جا گذاشت. در
خانواده ساندرو اما مدل معمولی این محصول نیز کاهش قیمت ۴ میلیون تومانی را به خود دید، به نحوی که در حال حاضر با ۷۶ میلیون تومان قابلخرید است. این قیمت البته به مدل اتوماتیک
ساندرو مربوط میشود و ساندروی دنده ای، ارزانتر است. از سوی دیگر اما پژو۲۰۷ اتوماتیک نیز در معرض نسیم ارزانی قرار گرفت و سه میلیون تومان
کاهش قیمت را تجربه کرد.این محصول در حال حاضر ۷۲ میلیون تومان قیمت دارد. اما بشنوید از پژو ۲۰۰۸، خودرویی که رکورددار افزایش قیمت در بین محصولات داخلی طی
هفتههای گذشته بود و قیمت آن به بیش از ۲۰۰ میلیون تومان
رسید. این محصول که با قیمتی کمتر از ۱۰۵ میلیون تومان تحویل مشتریان شده، طی چند هفته
گذشته و پس از اعلام پژو مبنیبر احتمال ترک ایران، قیمتی نامتعارف را به ثبت
رساند. حالا از بازار خبر میرسد که پژو ۲۰۰۸ چیزی حدود ۲۰ میلیون تومان ارزان شده و در حال حاضر میتوان با ۱۹۰ میلیون تومان نسبت به خرید آن اقدام کرد. همچنین مزدا۳ نیز که قیمت آن به بالای ۲۰۰ میلیون تومان رسیده، با توجه به کاهش قیمت ۱۰ میلیون تومانی اش، هم اکنون ۱۹۵ میلیون تومان خرید و فروش میشود. در بین دیگر خودروهای داخلی،
سمند EF۷ نیز با کاهش قیمت مواجه شده و در حال حاضر قیمتی حدود ۳۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان دارد. این محصول طی هفتههای گذشته
روندی صعودی را در قیمت پیش گرفت و تا مرز ۴۰ میلیون تومان
نیز رفت. از سوی دیگر اما پژو ۲۰۶ تیپ ۵ قیمتی برابر ۴۶میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دارد که این موضوع از تثبیت قیمت
خودرو موردنظر حکایت میکند. مدل صندوقدار پژو ۲۰۶ نیز در حال حاضر ۴۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد و این در شرایطی است که ۲۰۶ تیپ ۲ با قیمتی برابر با ۳۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش میرود. فعالان بازار اما در مورد دنا پلاس
نیز عنوان میکنند که این محصول با کاهش قیمتی البته جزئی طی هفته جاری مواجه شده
است. بر این اساس، دنا پلاس در حال حاضر قیمتی برابر با ۶۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دارد. همچنین مدل معمولی دنا نیز با۴۹ میلیون تومان در بازار آزاد قابلخرید است. از بازار پژو ۴۰۵ نیز خبر میرسد که این محصول در مدل SLX خود قیمتی برابر با ۳۷ میلیون تومان
دارد که نشان میدهد تغییر خاصی در آن طی چند روز گذشته رخ نداده است. مدل معمولی ۴۰۵ نیز ۳۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خرید و فروش میشود. پژو ۴۰۵ یکی از محصولاتی است که احتمال میرود بهدلیل ناتوانی در پاس
کردن استانداردهای جدید (استانداردهای ۸۵گانه مصوب
سازمان ملی استاندارد)، از چرخه تولید حذف شود، هرچند هنوز این موضوع قطعی نشده
است. نمایشگاهداران خودروی پایتخت اما در مورد تیبای معمولی نیز از تثبیت قیمت این
محصول صحبت به میان میآورند. به گفته آنها، تیبای معمولی در حال حاضر ۲۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به فروش میرسد و این در شرایطی است
که مدل هاچ بک آن حدودا سه میلیون تومان بیشتر قیمت دارد. از بازار ساینا هم اما
خبر میرسد که این محصول ۲۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد و این به آن معناست که
خودروی موردنظر تغییر قیمت خاصی طی هفته جاری نداشته است. در خانواده پراید نیز
افت و خیز قیمتی خاصی در این هفته گزارش نشده است. بهعنوان مثال، پراید مدل ۱۳۱ در حال حاضر ۲۳ میلیون تومان خرید و فروش میشود و این یعنی
قیمت آن تقریبا ثابت مانده است.
اظهارات ضد ایرانی مرکل در اردن
مقامات
اسرائیل حملات هوایی متعدد به پایگاههای محل استقرار نیروهای ایران و شبه نظامیان
مورد حمایت تهران در سوریه را رسما تائید نکردهاند اما این حملات از سوی کشورهای
حاضر در درگیریهای سوریه به اسرائیل نسبت داده میشود. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان روز پنجشنبه در
سفر به اردن ضمن تاکید بر نگرانی مشترک کشورهای اروپایی درباره برنامه موشکی
ایران، خواستار یافتن راهحلی برای «گرایشهای تهاجمی» ایران در خاورمیانه شد. به
گزارش یورونیوز، مرکل پس از دیدار با ملک عبدالله، پادشاه اردن مدعی شد: «گرایش
تهاجمی ایران در منطقه نه تنها باید مورد بحث قرار گیرد بلکه ما درباره این موضوع
نیاز به راه حل فوری داریم.» آلمان پس از تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر خروج از
برجام همچنان به توافق هستهای با ایران و لغو تحریم ها علیه این کشور پایبند
مانده است. صدر اعظم آلمان نیز روز پنجشنبه اعلام کرد که قصد کشورهایی اروپایی
پایبندی به برجام است و در عینحال نگرانی مشترکی نسبت به برنامه موشک بالستیک
ایران و حضور این کشور در سوریه دارند. آنگلا مرکل ضمن حمایت از نگرانی اردن نسبت
به حضور ایران در سوریه و نزدیکی بلندیهای جولان در مرز با سوریه و اسرائیل گفت:
«شما در نزدیکی درگیریهای سوریه زندگی میکنید و در کنار این موضوع، شاهد فعالیتهای
ایران بر خلاف امنیت اسرائیل و مرزهای اردن نیز هستیم.» صدر اعظم آلمان ماه گذشته
پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو نفوذ منطقهای ایران به خصوص در مساله امنیت
اسرائیل را «نگران کننده» خوانده بود. مرکل گفته بود: «ما از حق اسرائیل برای حفظ
امنیتش حمایت میکنیم و این را بارها به ایران اعلام کردهایم.» اسرائیل طی چندین
ماه گذشته بارها نسبت به حضور ایران در خاک سوریه و در نزدیکی مرزهای خود ابراز
نگرانی کرده و خواستار افزایش فشار کشورهای اروپایی بر تهران شده است. مقامات
اسرائیل حملات هوایی متعدد به پایگاههای محل استقرار نیروهای ایران و شبه نظامیان
مورد حمایت تهران در سوریه را رسما تائید نکردهاند اما این حملات از سوی کشورهای
حاضر در درگیریهای سوریه به اسرائیل نسبت داده میشود. پادشاه اردن که کشورش نقش
قابل ملاحظهای در روند صلح اسرائیل و فلسطین دارد، در هفته جاری در گفتگوی تلفنی
با جارد کوشنر، داماد و مشاور دونالد ترامپ از تاثیر منفی انتقال سفارت ایالات
متحده به بیت المقدس بر روند صلح و همچنین لزوم تشکیل کشور فلسطین سخن گفت. وی
همچنین روز دوشنبه ۱۸ ژوئن در دیدار با بنیامین نتانیاهو بر لزوم از سرگیری مذاکرات
صلح فلسطین و اسرائیل تاکید کرده بود. اردن کلید دار مسجد الاقصی در بیت المقدس
است و با وجود انعقاد توافق صلح با اسرائیل هنوز رابطه دیپلماتیک رسمی با تلآویو
ندارند.
ارقام جدید در بازار ارز
با وجود
افزایش بهای سکه و دلار در روز گذشته و رسیدن به سقفهای تازه، عدهای از معاملهگران
باور دارند هر دو دارایی در روزهای آینده ممکن است در مسیر اصلاح قرار بگیرند. از
نظر آنها، دلار در فصل پرتقاضایی قرار ندارد و در صورتی که اخبار مثبتی به بازار
مخابره شود، احتمال عقبنشینی قیمتها وجود خواهد داشت. در پنجمین روز هفته، دلار به سقف تازهای
رسید و سکه تمام بهار آزادی خود را بالای مرز ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تثبیت کرد. به گزارش دنیای اقتصاد،
روز چهارشنبه، دلار در بازار غیررسمی از مرز ۷ هزار و ۳۰۰ تومان عبور کرد و در مقطعی حتی تا نقطه ۷ هزار و ۳۵۰ تومان بالا رفت. دلار پیش از این چنین ارقامی را
به ثبت نرسانده بود. به گفته فعالان، عبور شاخص ارزی از مرز ۷ هزار و ۳۰۰ تومان در مقطعی برخی معاملهگران را سردرگم کرد.
با این حال، از اواسط روز قیمت این ارز از سطوح یادشده عقبنشینی کرد و به سوی
محدوده ۷ هزار و ۲۵۰ تومان حرکت کرد. به گفته برخی فعالان، قیمت دلار
حدود ساعت ۳ بعدازظهر ۷ هزار و ۲۶۰ تومان بود.
بهگفته برخی بازیگران ارزی، رشد بهای دلار از بعدازظهر روز سهشنبه شروع شد و چند
عامل بیرونی به ادامه روند افزایشی در روز پنجم هفته کمک کردند. یکی از مهمترین
عواملی که در افزایش قیمت دلار اثرگذار بود، به افزایش نرخ حواله درهم بازمیگشت.
روز گذشته، به گفته برخی حاضران در بازار، نرخ حواله درهم به مرز ۲هزار تومانی نزدیکتر شد. درهم که در مقطعی تا قیمت هزار و ۹۹۰ تومان بالا رفته بود، در آخرین ساعات روز به عدد هزار و ۹۷۰ تومان رسیده بود. با این نرخ حواله درهم، ارزش دلار در بازار
داخلی میتوانست در محدوده بالای ۷ هزار و ۲۳۰ تومان قرار
بگیرد. به گفته برخی فعالان، از آنجا که فعالیت در بازار آزاد ارز ممنوع است،
معاملهگران هزینه ریسک معامله را به ارزش دلار اضافه میکنند؛ عامل دیگری که به
رشد قیمت دلار در بازار داخلی کمک کرد، افزایش ارزش آن در بازارهای همسایه بود.
روز گذشته ارزش دلار در منطقه سلیمانیه عراق به بالای مرز ۷ هزار و ۲۰۰ تومان رسیده بود. قیمت این ارز در منطقه هرات
افغانستان نیز به نزدیکی محدوده ۷ هزار و ۱۵۰ تومان رسید.
بالا رفتن ارزش دلار در مناطق مرزی دومین نشانهای بود که معاملهگران داخلی را
وسوسه کرد قیمتها را بالا ببرند. در روزی که دلار بیشتر میل به صعود داشت، سکه
تمام بهار آزادی نیز ۳ کانال افزایش قیمت را تجربه کرد. روز چهارشنبه سکه ۲۸ هزار تومان افزایش را به ثبت رساند و روی عدد ۲ میلیون و ۵۳۰ هزار تومان قرار گرفت. سکه در ساعات ابتدایی روز
حتی تا قیمت ۲ میلیون و ۵۵۵ هزار تومان بالا رفته بود. به گفته فعالان، سکه
در روزهای اخیر به روند بهای اونس در بازارهای جهانی توجه خاصی نداشته است و بیشتر
روند بهای دلار را رصد میکند. روز چهارشنبه نیز از این روند مستثنی نبود و در
حالی که اونس طلا تا ساعت ۳ بعدازظهر مسیر کاهشی را در پیش گرفته بود، سکه
تمام بهار آزادی راه صعودی را در پیش گرفت. یکی از عوامل انتظاری که به رشد سکه
نقدی کمک کرد، افزایش بهای این فلز گرانبها در معاملات آتی دی ماه بود. سکه روز
گذشته در مقطعی در معاملات آتی دی ماه تا آستانه مرز ۳ میلیونی بالا رفته بود. روز گذشته ربع سکه نیز تا مرز ۷۰۰ هزار تومانی رشد کرد و نیم سکه نیز به آستانه یک میلیون و ۲۴۰ هزار تومان رسید. با وجود افزایش بهای سکه و دلار در روز گذشته
و رسیدن به سقفهای تازه، عدهای از معاملهگران باور دارند هر دو دارایی در
روزهای آینده ممکن است در مسیر اصلاح قرار بگیرند. از نظر آنها، دلار در فصل
پرتقاضایی قرار ندارد و در صورتی که اخبار مثبتی به بازار مخابره شود، احتمال عقبنشینی
قیمتها وجود خواهد داشت. در این میان، عده زیادی از فعالان بر ضرورت مداخله بازارساز
تاکید میکنند. آنها باور دارند، بازارساز میتواند با فعالیت خود مانع از فعالیتهای
مخرب سفتهبازی شود و از سوی دیگر زمینه افزایش شفافیت در معاملات را بالا ببرد.
به گفته شماری از فعالان، درشرایطی که بازارساز در بازار فعال نیست و معاملات ارزی
ممنوع شناخته میشود، سفتهبازان توانستهاند با جوسازی پیرامون برخی اخبار قیمتها
را بعضا بالا ببرند. البته دلیل اصلی رشد قیمت را بسیاری از کارشناسان حرکت
نقدینگی به سوی بازار ارز عنوان کرده و سایر دلایل را در رشد قیمت کماهمیتتر
دانستهاند.
مشکل قیمت بالا و پایین دلار نیست
مسعود
دانشمند در گفتوگو با فرارو بررسی کرد مشکل قیمت بالا و پایین دلار نیست/ مسئله
عدم شفافیت است/ فضای فعلی بسیار مطلوب رانتخواران و شایعهپراکنان است دلیل
اینکه ما مداوم درگیر سیاستهای جدید هستیم این است که ما اقتصادمان تک محصولی است
و همه مسائل تحت تاثیر فروش نفت قرار دارد و هر زمان که بازیگران اصلی قیمت نفت را
کاهش میدهند، ما با مشکل مواجه میشویم و دست به تغییرات جدید و موقت میزنیم
فرارو- یک تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: «درستش
این است که ما باید یک سیاست کلی داشته باشیم و اعلام کنیم که برای واردات برخی
کالاها از منابع مالی ارز داده نمیشود و این منابع فقط برای مصارف ملی هزینه
خواهد شد. این باید سیاست ثابت کشور باشد. یعنی فرض کنید حتی اگر درآمد کشور از ۶۰ میلیارد دلار به شش هزار میلیارد دلار هم برسد ما باید آن را
به مصارف ملی اختصاص دهیم. ما نمیتوانیم مداوم سیاستهای متغییر را بنا به شرایط
خاص در دستور کار قرار دهیم.» به گزارش فرارو؛ بعد از نوسانات شدید ارزی دولت
تصمیم به تعیین یک نرخ واحد کرد که البته با مخالفت بخش قابل توجهی از اقتصاددانان
مواجه شد، اما با اینحال برای مدت کوتاهی یک آرامش نسبی در بازار ارز ایجاد کرد.
البته این راهکار موجب افزایش یکباره ثبت سفارش واردات کالا هم شد. اما با اینحال
این صرفا یک مسکن بود بعد مدتی دوباره ارز سیر صعودی به خود گرفت. در همین راستا
دولت یک تصمیم جدید اتخاذ کرد. سیاست جدید تقریبا همان سیاست قدیمی بود که در دولت
دهم هم اجرایی شدهبود. یعنی توقف تخصیص ارز به برخی کالاها مجددا در دستور کار
دولت قرار گرفت. البته همانطور که اشاره شد این سیاست یک بار دیگر هم اجرا شده است
و تبعات مختلفی داشت و مهمترین آنها این بود که برخی افراد به اسم واردات کالای
اساسی ارز دریافت کردند و کالای لوکس وارد کشور کردند و در این ماجرا، روابط و
نفوذ حرف نخست را میزد. با اینحال هنوز هیچ خبر رسمی از تائید این مسئله شنیده
نشده است، اما یک مقام مسئول در بانک مرکزی که نامش فاش نشده، توقف تخصیص ارز به
برخی از کالاها را تائید کرده است. به گفته این مقام مسئول دولت و بانکها از این
پس به کالاهای وارداتی لوکس ارز تخصیص نخواهند داد. او در باره جزئیات بیشتری از
تصمیم جدید دولت برای تعیین نرخ سوم ارز بیان نکرده، اما یحیی آلاسحاق دبیر سابق
اتاق بازرگانی تهران گفته است: «نرخ جدید ارز برای کالاهای که مشمول ارز مرجع و
یا ارز ۴۲۰۰ نمیشوند به صورت توافقی میان مبادله کنندگان تعیین خواهد شد و
هدف از این تصمیم «جلوگیری از ثبت سفارش کالا توسط افراد سودجو» و همچنین «جلوگیری
از خروج ارز به بهانه واردات کالاهای غیرضروری» است. در همین خصوص مسعود دانشمند
تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو عنوان کرد: «ابتدا لازم است به آقای آل
اسحاق بگویم که واژه «سودجو» اصلا یک خصوصیت منفی نیست و نباید از آن برای زیر
سوال بردن دیگران استفاده کنند. مگر همه ما یا خود آقای آل اسحاق در فعالیتهای
اقتصادیشان به دنبال سود بیشتر نیستند؟ همه همینگونه هستند و نمیتوان به آنها
ایراد گرفت.» وی ادامه داد: «اما نکته دیگر این است اگر کالایی مورد استفاده و
استقبال نباشد قطعا وارد کشور نمیشود. هیچکس قصد ندارد کالایی را وارد کند که
نتواند آن را به فروش برساند و این هم فرقی ندارد که با ارز دولتی این واردات
انجام شود یا با ارز آقای جهانگیری یا ارز آزاد. موضوع این است که هرگاه تقاضا
وجود داشته باشد، واردکنندگان به دنبال واردات آن خواهند رفت؛ بنابراین اگر کالایی
در اینجا تقاضا داشته باشد درها را هم ببنیدم به قول نظامی گنجوی سر از روزن
بیرون آورد. یعنی اگر مانع از واردات شویم قطعا از طریق قاچاق آن وارد خواهند
کرد.» او تصریح کرد: «بنابراین با این قبیل محدودیتها که بگوییم به دلیل لوکس بود
برخی کالاها به آنها ارز تعلق نمیگیرد هیچ سود و منفعتی برای کشور ندارد که
هیچ، باعث میشود بر میزان قاچاق در کشور هم افزوده شود و از سوی دیگر وقتی یک
کالایی به صورت قاچاق وارد کشور میشود، افزایش قیمت را با خود به همراه میاورد.
اما کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که اعلام کنیم که برای وارد کردن این
کالاها از سیستم بدون انتقال ارز استفاده کنند و ما از منابع ملی ارز به این کالاها
اختصاص نمیدهیم.» دانشمند گفت: «زیرا میدانید که بانک مرکزی در بازار
ارزی کشور مسئول مدیریت بر ارز منابع ملی است نه ارزی که افراد در حساب شخصی خود
چه در داخل و چه در خارج از کشور دارند؛ بنابراین یکی از راهها این است که ما
مسیری را مهیا کنیم که افرادی که ارز در خارج کشور دارند، آن را تبدیل به کالا و
وارد کشور کنند. اما سیاستی که الان دولت مدنظر قرار داده موجب افزایش قاچاق در
کشور میشود.» این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: «مثلا اگر قرار باشد حتی فردی
عصای ناپلئون بناپارت را وارد کشور کند و فرد دیگری هم به دنبال خرید ان است و میخواهد
آن را روی دیوار خانه خودش نصب کند، ما نباید مانع از ورود آن به کشور شویم. زیرا
یک ارزی از خارج آمده و بر میزان سرمایه ملی ما افزوده است. چرا ما باید مانع از
این اتفاق شویم؟ درست است که ارز خارج کشور دارایی ما نیست، اما اگر تبدیل به
کالایی (هرنوع کالا حتی عتیقه و تابلوی نقاشی) شود که وارد کشور شده، به سرمایه
ملی اضافه میشود. ضمن اینکه واردکنندگان عوارض مالیات آن را هم پرداخت میکنند.»
وی در پاسخ به این سوال که چرا هر زمان که بازار ارز متشنج میشود، این سیاست
مدنظر قرار میگیرد، گفت: «به این دلیل است که ما یک زمان ارز داریم و میخواهیم
آن را تبدیل به ریال کنیم و در این شرایط برای واردات همه کالاها ارز میدهیم.
بعد یک روزی میرسد که میزان ارز در کشور کاهش پیدا میکند و در این موقعیت دولتها
برای اینکه ارز خارج نشود دست به چنین اقداماتی میزنند.» او تاکید کرد: «درستش
این است که ما باید یک سیاست کلی داشته باشیم و اعلام کنیم که برای واردات برخی
کالاها از منابع مالی ارز داده نمیشود و این منابع فقط برای مصارف ملی هزینه
خواهد شد. این باید سیاست ثابت کشور باشد. یعنی فرض کنید حتی اگر درآمد کشور از ۶۰ میلیارد دلار به شش هزار میلیارد دلار هم برسد ما باید آن را
به مصارف ملی اختصاص دهیم. ما نمیتوانیم مداوم سیاستهای متغییر را بنا به شرایط
خاص در دستور کار قرار دهیم. مشکل ما این است که مداوم به دنبال این هستیم که اگر
در شرایط خاصی قرار بگیریم سیاستها را تغییر دهیم. اما اگر ما به صورت ثابت
اختصاص منابع ارز ملی را محدود کنیم، با چنین روزهایی مواجه نمیشویم.» این
تحلیلگر مسائل اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا این بار دولت به دنبال یک
برنامه جدید است و این آغاز ماجرا است یا خیر، اظهار کرد: «اگر دولت برنامه مشخص و
منسجمی داشته باشد باید آن را علنا و شفاف اعلام کند تا تکلیف مردم مشخص باشد. این
روند فعلی موجب ایجاد تشنج در بازار میشود. چون همه در بلاتکلیفی و ابهام قرار
دارند و این مسئله از نظر روانی روی اقتصاد تاثیر میگذارد و همانطور که میدانید،
بازارهای کشورهم از این قبیل مسائل بسیار تاثیرپذیر است. زیرا مثلا یک روز یک نفر
میآید میگوید من شنیدم که دولت نمیخواهد برای گندم ارز بدهد و همین بازار گندم
را برهم می ریزد و اصلا هم کسی توجه نمیکند که این حرف چقدر صحت دارد؛ بنابراین
به عقیده من اگر هم دولت برنامهای دارد باید با مردم شفاف در میان بگذارد تا
جامعه تکلیف خودش را بداند. مشکل من این نیست که قیمت ارز بالا برود یا پایین
بیاید. حرف من این است که ما باید شفافیت را به اقتصاد برگردانیم. زیرا فضای فعلی
بسیار مطلوب رانتخواران و شایعهپراکنان است.» وی درباره اینکه آیا با سیاست جدید
باید انتظار افزایش قیمت ارز را داشته باشیم یا خیر، عنوان کرد: «ببینید آقای
جهانگیری قیمت دلار را ۴۲۰۰ اعلام کردند که الان به حدود ۴۲۲۵ تومان رسیده است. حالا ما با یک بازار سه نرخی مواجه هستیم.
یکی ارز ۳۸۰۰ تومان است که به کالاهای مانند خوراک دام و... اختصاص داده میشود.
یکی دیگر همین ۴۲۲۵ تومان است و دیگر ارز حدود هفتهزار تومان است. من همان روز هم
که با فرارو درباره قیمت گذاری ارز توسط دولت صحبت کردم، گفتم که زمانی ما میتوانیم
ارز را تک نرخی کنیم که دولت بتواند با آن نرخ همه نیازها را برآورده کند.» این
اقتصاددان ادامه داد: «اما دولت موفق نشد این کار را انجام دهد و بعد اعلام کرد
مثلا به برخی دانشجوها ارز تعلق نمیگیرد یا به برخی دیگر از دانشجوها با یک
شرایط جدید ارز اختصاص داده میشود و... خب وقتی نیازهای این افراد تامین نشود چه
اتفاقی رخ میدهد؟ آنها به بازار مراجعه و ارز هفت هزارتومانی خریداری میکنند.
یا مثلا اعلام میکنند که فقط به یکبار سفر خارجی در سال ارز تعلق میگیرد. خب با
توجه به اینکه ما افرادی را داریم که طی سال چندین بار به خارج از کشور میروند،
این حرف دولت به این معنی است که به مردم میگوید بروید از بازار آزاد خرید کنید و
این یعنی یک نرخ و بازار دیگر هم تشکیل دادهاند.» دانشمند در پایان گفت: «دلیل
اینکه ما مداوم درگیر سیاستهای جدید هستیم این است که ما اقتصادمان تک محصولی است
و همه مسائل تحت تاثیر فروش نفت قرار دارد و هر زمان که بازیگران اصلی قیمت نفت را
کاهش میدهند، ما با مشکل مواجه میشویم و دست به تغییرات جدید و موقت میزنیم. ما
در شرایطی میتوانیم از این وضعیت خارج شویم که بتوانیم اقتصاد را از این حالت تک
محصولی بیرون بیاوریم. اینگونه دیگر کم و زیاد شدن نرخ یک کالا مثل نفت نمیتواند
بر بازار ارز ما و متقابلا بر بازارهای دیگر تاثیرگذار باشد.»