دو گزیده پزشکی 31 شهریور
-94
ويروس 30 هزار ساله هنوز مسري است!
يافته هاي
جديد محققان نشان داد، ويروس غول پيکر 30 هزار ساله اي که در اعماق لايه منجمد
سيبري کشف شده، هنوز قدرت فعاليت دارد و مي تواند ميزبانش را آلوده کند.
البته اين ويروس جديد خطري براي انسان ندارد و در اواخر عصر سنگي فقط آميب هاي تک سلولي را آلوده مي کرده است.
ويروس Mollivirus sibericum در يک نمونه خاک از عمق 30 متري سطح زمين کشف شد. اين ويروس يکي از اعضاي خانواده جديد ويروس است که چهارمين خانواده کشف شده تاکنون محسوب مي شود.
تا حدود يک دهه پيش ويروس ها به عنوان موجودات ريزي تصور مي شدند که با روش هاي فيلترکردن از ذرات بزرگتر جدا مي شوند. اما پس از کشف يک ويروس غول پيکر عفوني کننده آميب موسوم به Mimivirus که گزارش آن نخستين بار در سال 2003 در مجله ساينس منتشر شد، محققان گستره تحقيقات خود را به دنبال ويروس هاي غول پيکر بزرگتر کردند.
از زمان کشف خانواده Mimivirus، محققان خانواده هاي Pandoraviridae و Pithoviridae را شناسايي کرده اند که دومي در همان نمونه خاکي بود که Millivirus sibericum در آن کشف شد.
ويروس Mollivirus sibericum از قطر بيشتري نسبت به ساير ويروس هاي غول پيکر کشف شده تاکنون برخوردار بوده و اندازه آن 600 نانومتر است. ژنوم اين ويروس از 600 هزار جفت پايه برخوردار است که دستورالعمل هاي ژنتيکي را براي ايجاد 500 پروتئين نگه مي دارند.
ويروس ها قطعاتي از آران اي و دي ان اي هستند که با ربودن ماشين آلات سلول براي انجام اين دستورالعمل ها فعاليت مي کنند.
به گفته محققان، روش آن ها براي جداسازي و بررسي اين ويروس ها هيچ گونه خطري براي انسان يا حيوان ندارد، اما ممکن است ويروس هاي خطرناکي به شکل معلق در اعماق زمين وجود داشته باشند.
اين ويروس در اعماق زمين دفن شده اند، از اين رو ممکن است فعاليت هاي انسان مانند معدن کاري يا حفاري به دنبال مواد معدني، نفت يا گاز طبيعي، مزاحم آن ها شود.
کشف ويروس هاي غول پيکر نشان دهنده آن است که آن ها مي توانند حداقل براي دهها هزار سال عفوني باقي بمانند. اما تاکنون دانشمندان هيچ ويروس غول پيکر باستاني از نوع آلوده کننده انساني را شناسايي نکرده اند.
نتايج اين تحقيق در مجله مجموعه مقالات آکادمي ملي علوم آمريکا منتشر شده است.
اين علائم را جدي بگيريدالبته اين ويروس جديد خطري براي انسان ندارد و در اواخر عصر سنگي فقط آميب هاي تک سلولي را آلوده مي کرده است.
ويروس Mollivirus sibericum در يک نمونه خاک از عمق 30 متري سطح زمين کشف شد. اين ويروس يکي از اعضاي خانواده جديد ويروس است که چهارمين خانواده کشف شده تاکنون محسوب مي شود.
تا حدود يک دهه پيش ويروس ها به عنوان موجودات ريزي تصور مي شدند که با روش هاي فيلترکردن از ذرات بزرگتر جدا مي شوند. اما پس از کشف يک ويروس غول پيکر عفوني کننده آميب موسوم به Mimivirus که گزارش آن نخستين بار در سال 2003 در مجله ساينس منتشر شد، محققان گستره تحقيقات خود را به دنبال ويروس هاي غول پيکر بزرگتر کردند.
از زمان کشف خانواده Mimivirus، محققان خانواده هاي Pandoraviridae و Pithoviridae را شناسايي کرده اند که دومي در همان نمونه خاکي بود که Millivirus sibericum در آن کشف شد.
ويروس Mollivirus sibericum از قطر بيشتري نسبت به ساير ويروس هاي غول پيکر کشف شده تاکنون برخوردار بوده و اندازه آن 600 نانومتر است. ژنوم اين ويروس از 600 هزار جفت پايه برخوردار است که دستورالعمل هاي ژنتيکي را براي ايجاد 500 پروتئين نگه مي دارند.
ويروس ها قطعاتي از آران اي و دي ان اي هستند که با ربودن ماشين آلات سلول براي انجام اين دستورالعمل ها فعاليت مي کنند.
به گفته محققان، روش آن ها براي جداسازي و بررسي اين ويروس ها هيچ گونه خطري براي انسان يا حيوان ندارد، اما ممکن است ويروس هاي خطرناکي به شکل معلق در اعماق زمين وجود داشته باشند.
اين ويروس در اعماق زمين دفن شده اند، از اين رو ممکن است فعاليت هاي انسان مانند معدن کاري يا حفاري به دنبال مواد معدني، نفت يا گاز طبيعي، مزاحم آن ها شود.
کشف ويروس هاي غول پيکر نشان دهنده آن است که آن ها مي توانند حداقل براي دهها هزار سال عفوني باقي بمانند. اما تاکنون دانشمندان هيچ ويروس غول پيکر باستاني از نوع آلوده کننده انساني را شناسايي نکرده اند.
نتايج اين تحقيق در مجله مجموعه مقالات آکادمي ملي علوم آمريکا منتشر شده است.
به هر
چيزي که سبب افزايش امکان ابتلابه سرطان در کودک مي شود، عامل خطر مي گويند. اگر
چه عوامل خطر ريسک سرطان در کودکان را افزايش مي دهند، ولي علت مستقيم سرطان
نيستند. چه بسا کودکاني هستند که بدون وجود عوامل خطر مبتلابه سرطان مي شوند.
بيماري هاي ژنتيکي مثل سندرم داون و اختلالات ژنتيکي که به صورت ارثي منتقل مي شوند، از جمله عوامل خطر ابتلابه سرطان در کودکان هستند. درمان با اشعه و راديوتراپي، قرار گرفتن در معرض مواد سمي، استنشاق گازهاي سمي و عفونت ها نيز از ديگر عوامل خطر ابتلابه سرطان در کودکان به شمار مي روند.
دکتر جواد غروبي فوق تخصص جراحي اطفال در سايت خود به اين نشانه ها اشاره کرده است:
علائم هشداردهنده:
کاهش وزن بدون دليل در کودکان بايد جدي تلقي شود. همچنين موارد ذيل مي توانند از علائم سرطان در کودکان باشند:
سردرد همراه با استفراغ صبحگاهي، تورم و درد مقاوم استخواني، مفاصل، پشت و پاها، وجود توده در شکم، گردن، قفسه سينه، لگن و شانه، افزايش استعداد به خون مردگي و کبودي بدن، خونريزي و بثورات جلدي، وجود عفونت هاي طولاني، مقاوم و مکرر، تهوع مقاوم يا استفراغ بدون تهوع، رنگ پريدگي و خستگي زودرس، تغييرات ديد به صورت ناگهاني و مقاوم، تب هاي عود کننده يا مقاوم با علت ناشناخته. اگر والدين يک يا چند تا از اين علائم را در کودک خود مشاهده کردند، بايد حتما براي بررسي به پزشک معالج خود مراجعه کنند.
اقدامات تشخيصي:
بعد از مراجعه به پزشک با توجه به شرح حال کودک و معاينه باليني، اقدامات تشخيصي براي يافتن سرطان احتمالي در کودک انجام مي گيرد. البته اين بررسي ها برحسب مکان توده، سن کودک و نوع سرطان متفاوت است.
سن و وضعيت بيمار در زمان مراجعه، نوع سرطان، يافته هاي باليني و نتايج آزمايشات همراه بيمار در تعيين مسير درمان نقش جدي دارند.
اقدامات تشخيصي شامل انجام آزمايش خون و بيوپسي يا تکه برداري از توده براي تعيين ماهيت پاتولوژيک بافت و نوع سرطان است که معمولانمونه اي از تومور برداشته شده و شامل همه آن نيست.
کشيدن مايع مغز استخوان و تکه برداري از مغز استخوان يکي ديگر از ابزارهاي تشخيصي است. اين کار با بي حسي و بي هوشي قابل انجام است. و معمولااز استخوان لگن برداشته مي شود. کشيدن مايع مغزي نخاعي از طريق ستون فقرات و بررسي هاي آزمايشگاهي آن از ديگر ابزارها و اقدامات تشخيصي به شمار مي آيد.
سونوگرافي با توجه به دسترسي راحت و بي خطر بودن آن، از ديگر وسايل تشخيصي در سرطان کودکان بوده، محل ضايعه و اندازه آن را نشان مي دهد.
CT اسکن با ماده حاجب خوراکي يا تزريقي از ديگر ابزارهاي تشخيصي به شمار مي رود که بهتر است اين کار در مراکز راديولوژي کودکان صورت بگيرد. تصوير ارائه شده در CT اسکن سه بعدي است و اندازه دقيق تري از قطر تومور و گرفتاري آن را نشان مي دهد. به دليل ساطع شدن اشعه ايکس به ميزان زياد، اين اقدام تشخيصي بايد تحت نظر مستقيم پزشک متخصص راديولوژي انجام گيرد.
MRI از ديگر اقدامات تشخيصي است که در تعيين محل تومور و اندازه آن نقش دارد. براي انجام اين کار ماده حاجب مخصوص به کار رفته و از ميدان مغناطيسي به جاي اشعه ايکس استفاده مي شود.
ابزار ديگر تشخيص اسکن PET است که در اين اسکن ماده راديواکتيو توسط سلول هاي تومورال جذب شده در نتيجه لوکيشن و مکان آن را هم نشان مي دهد.
اسکن ايزوتوپ اقدام ديگر تشخيصي بوده و از گرفتاري ارگان هاي مختلف مثل ريه، کبد، کليه، مغز و استخوان اطلاعات مي دهد.
درمان:
جراحي: يکي از اقدامات درماني است که سعي در برداشتن کامل تومور با حاشيه سالم دارد و البته هميشه اين هدف امکان پذير نيست. عوارض جراحي نيز بستگي به شدت انتشار سرطان، محل و مشي بيولوژيک آن دارد.
کموتراپي يا شيمي درماني: از ديگر ابزارهاي درماني در سرطان کودکان است. اين داروها سبب مرگ سلول هاي سرطاني و کاهش تکثير آنها مي شوند. تجويز آن مي تواند از طريق وريدي يا داخل رگي بوده و يا از طريق دهاني و خوراکي باشد. عوارض شيمي درماني شامل خستگي و کوفتگي، افزايش خطر خونريزي، عفونت در کودک، تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، ريزش مو و اسهال است. البته با تکميل و قطع درمان، اين عوارض نيز بهبود پيدا مي کند.
راديوتراپي يا اشعه درماني: از درمان هاي ديگر بوده و در واقع تابش اشعه X با انرژي بالااست که سبب انهدام سلول هاي سرطاني مي شود. عوارض آن شامل خستگي و کوفتگي بدن، کاهش اشتها، سوختگي هاي خفيف پوستي و کاهش حرکات روده اي است.
ايميونوتراپي يا درمان بيولوژيک: درمان بعدي است که در واقع به وسيله ارتقاء و افزايش توان دفاعي کودک در مقابل سرطان، به جنگ با آن مي روند.
پيوند مغز استخوان: روش ديگر درماني است که پيوند سلول هاي بنيادي اخذ شده از خود بيمار يا شخص ديگر بوده و با تزريق آن به فرد مبتلابه سرطان بعد از اطمينان داشتن به ريشه کني سلول هاي سرطاني در بدن او انجام مي شود.
بيماري هاي ژنتيکي مثل سندرم داون و اختلالات ژنتيکي که به صورت ارثي منتقل مي شوند، از جمله عوامل خطر ابتلابه سرطان در کودکان هستند. درمان با اشعه و راديوتراپي، قرار گرفتن در معرض مواد سمي، استنشاق گازهاي سمي و عفونت ها نيز از ديگر عوامل خطر ابتلابه سرطان در کودکان به شمار مي روند.
دکتر جواد غروبي فوق تخصص جراحي اطفال در سايت خود به اين نشانه ها اشاره کرده است:
علائم هشداردهنده:
کاهش وزن بدون دليل در کودکان بايد جدي تلقي شود. همچنين موارد ذيل مي توانند از علائم سرطان در کودکان باشند:
سردرد همراه با استفراغ صبحگاهي، تورم و درد مقاوم استخواني، مفاصل، پشت و پاها، وجود توده در شکم، گردن، قفسه سينه، لگن و شانه، افزايش استعداد به خون مردگي و کبودي بدن، خونريزي و بثورات جلدي، وجود عفونت هاي طولاني، مقاوم و مکرر، تهوع مقاوم يا استفراغ بدون تهوع، رنگ پريدگي و خستگي زودرس، تغييرات ديد به صورت ناگهاني و مقاوم، تب هاي عود کننده يا مقاوم با علت ناشناخته. اگر والدين يک يا چند تا از اين علائم را در کودک خود مشاهده کردند، بايد حتما براي بررسي به پزشک معالج خود مراجعه کنند.
اقدامات تشخيصي:
بعد از مراجعه به پزشک با توجه به شرح حال کودک و معاينه باليني، اقدامات تشخيصي براي يافتن سرطان احتمالي در کودک انجام مي گيرد. البته اين بررسي ها برحسب مکان توده، سن کودک و نوع سرطان متفاوت است.
سن و وضعيت بيمار در زمان مراجعه، نوع سرطان، يافته هاي باليني و نتايج آزمايشات همراه بيمار در تعيين مسير درمان نقش جدي دارند.
اقدامات تشخيصي شامل انجام آزمايش خون و بيوپسي يا تکه برداري از توده براي تعيين ماهيت پاتولوژيک بافت و نوع سرطان است که معمولانمونه اي از تومور برداشته شده و شامل همه آن نيست.
کشيدن مايع مغز استخوان و تکه برداري از مغز استخوان يکي ديگر از ابزارهاي تشخيصي است. اين کار با بي حسي و بي هوشي قابل انجام است. و معمولااز استخوان لگن برداشته مي شود. کشيدن مايع مغزي نخاعي از طريق ستون فقرات و بررسي هاي آزمايشگاهي آن از ديگر ابزارها و اقدامات تشخيصي به شمار مي آيد.
سونوگرافي با توجه به دسترسي راحت و بي خطر بودن آن، از ديگر وسايل تشخيصي در سرطان کودکان بوده، محل ضايعه و اندازه آن را نشان مي دهد.
CT اسکن با ماده حاجب خوراکي يا تزريقي از ديگر ابزارهاي تشخيصي به شمار مي رود که بهتر است اين کار در مراکز راديولوژي کودکان صورت بگيرد. تصوير ارائه شده در CT اسکن سه بعدي است و اندازه دقيق تري از قطر تومور و گرفتاري آن را نشان مي دهد. به دليل ساطع شدن اشعه ايکس به ميزان زياد، اين اقدام تشخيصي بايد تحت نظر مستقيم پزشک متخصص راديولوژي انجام گيرد.
MRI از ديگر اقدامات تشخيصي است که در تعيين محل تومور و اندازه آن نقش دارد. براي انجام اين کار ماده حاجب مخصوص به کار رفته و از ميدان مغناطيسي به جاي اشعه ايکس استفاده مي شود.
ابزار ديگر تشخيص اسکن PET است که در اين اسکن ماده راديواکتيو توسط سلول هاي تومورال جذب شده در نتيجه لوکيشن و مکان آن را هم نشان مي دهد.
اسکن ايزوتوپ اقدام ديگر تشخيصي بوده و از گرفتاري ارگان هاي مختلف مثل ريه، کبد، کليه، مغز و استخوان اطلاعات مي دهد.
درمان:
جراحي: يکي از اقدامات درماني است که سعي در برداشتن کامل تومور با حاشيه سالم دارد و البته هميشه اين هدف امکان پذير نيست. عوارض جراحي نيز بستگي به شدت انتشار سرطان، محل و مشي بيولوژيک آن دارد.
کموتراپي يا شيمي درماني: از ديگر ابزارهاي درماني در سرطان کودکان است. اين داروها سبب مرگ سلول هاي سرطاني و کاهش تکثير آنها مي شوند. تجويز آن مي تواند از طريق وريدي يا داخل رگي بوده و يا از طريق دهاني و خوراکي باشد. عوارض شيمي درماني شامل خستگي و کوفتگي، افزايش خطر خونريزي، عفونت در کودک، تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، ريزش مو و اسهال است. البته با تکميل و قطع درمان، اين عوارض نيز بهبود پيدا مي کند.
راديوتراپي يا اشعه درماني: از درمان هاي ديگر بوده و در واقع تابش اشعه X با انرژي بالااست که سبب انهدام سلول هاي سرطاني مي شود. عوارض آن شامل خستگي و کوفتگي بدن، کاهش اشتها، سوختگي هاي خفيف پوستي و کاهش حرکات روده اي است.
ايميونوتراپي يا درمان بيولوژيک: درمان بعدي است که در واقع به وسيله ارتقاء و افزايش توان دفاعي کودک در مقابل سرطان، به جنگ با آن مي روند.
پيوند مغز استخوان: روش ديگر درماني است که پيوند سلول هاي بنيادي اخذ شده از خود بيمار يا شخص ديگر بوده و با تزريق آن به فرد مبتلابه سرطان بعد از اطمينان داشتن به ريشه کني سلول هاي سرطاني در بدن او انجام مي شود.
